Autor: Nevena Uzelac, Research Executive, Ipsos, nevena.uzelac@ipsos.com
U okviru BRANDpuls istraživanja se kontinuirano prate marketinški pokazatelji uspeha za kategoriju jestivih i specijalnih ulja, kao i brendova unutar te dve kategorije, a podaci se mogu analizirati u vidu demografije, životnog stila potrošača, kao i njihovih kupovnih i prehrambenih navika.
Marketinški pokazatelji su važni za uspešno vođenje brenda kroz sliku stanja brenda i ranog uočavanja mogućih problema i prilika. Podaci korišćeni u analizi koja sledi su prikupljeni u 2020. godini, na teritoriji Srbije, a na uzorku od 2.000 ispitanika.
Suncokretovo ulje
Naši poštrošači koriste suncokretovo ulje često i u relativno velikim količinama. Suncokretovo ulje se kod nas najčešće koristi za prženje, ali i za kuvanje, pripremu raznih specijaliteta, kao i za salate.
Procenat dnevnih (heavy) korisnika suncokretovog ulja se značajno smanjio u odnosu na 2017. godinu. U skladu s tim, porastao je broj ljudi koji nikada ne koriste suncokretovo ulje, čak 10% populacije (u odnosu na 6% u 2017. godini). Ipak, naravno, velika većina populacije od 15 do 64 godina starosti koristi nekad suncokretovo ulje (devet od 10 ljudi). Oni koji ga koriste najčešće to čine od svakog dana do 2-3 puta nedeljno. Odnosno, može se reći da su skoro svi korisnici suncokretovog ulja heavy korisnici. Ipak, kao što je na početku napomenuto, ta slika se menja i sve je više korisnika koji izbacuju ovu vrstu ulja iz upotrebe.
Specijalna ulja
Specijalna ulja se u Srbiji koriste u daleko manjem procentu, međutim značajno raste upotreba ovih ulja u poređenju sa podacima od pre tri godine. Ova vrsta ulja je relativno skupa za prosečne plate i penzije u zemlji, pa im je samim tim i upotreba manja. Međutim, specijalna ulje se sve više percipiraju kao zdrava ulja, zdravija od suncokretovog i zbog toga raste njegova potrošnja. To je i u skladu sa glasnijom komunikacijom zdravog životnog stila i životnih navika, odnosno to je danas u trendu. Starija populacija ređe koristi specijalna ulja, a nekorisnike pored cene često odbija i intenzivnija aroma ovog ulja.
S druge strane, raste broj korisnika specijalnih ulja (maslinovo, laneno, tikvino...) i to broj heavy korisnika. Naime, u odnosu na 2017. godinu značajno je porastao broj ljudi koji koriste ove vrste ulja više puta nedeljno (od 2 do 6 puta nedlejno), dok je broj ljudi koji nikada ne koristi ova ulja značajno pao. U poređenju sa 2017. godinom, sada 60% populacije korsiti specijalna vrsta jestivih ulja (2017. nešto više od polovine populacije). Iako raste broj heavy korisnika i dalje postoji dobar deo njih koji su light korisnici, ali se i tu vidi blagi pad.
Korisnici kategorija
Specijalna ulja i dalje značajnije više koriste žene, visokog obrazovanja i primanja, a najviše ih živi u Beogradu. Za razliku od specijalnih ulja, suncokretova ulja koriste gotovo svi, tako da nema nikakvih značajnih odsupanja. Među svakodnevnim korisnicima je više žitelja centralne i južne Srbije.
Iako 72% korisnika suncokretovog ulja smatra da je maslinovo ulje zdravije, daleko manje njih isto ulje i konzumira. Skoro četvrtini smeta jak miris maslinovog ulja, te ga iz tog razloga i ne upotrebljavaju. Oko 47% heavy korisnika suncokretovog ulja u kući uvek ima i neko specijalno ulje, što je značajno više u odnosu na 2017. godinu. Da salata nije dovoljno ukusna ukoliko se u nju ne doda bar malo ulja, smatra više od 66% korisnika.
BRANDscore – snaga brenda
Na osnovu marketinških indikatora performansi brenda koji se kontinuirano prikupljaju u BRANDpulsu dobijena je jedinstvena mera BRANDscore, koja omogućava poređenje brendova u okviru kategorije. Prilikom izračunavanja, BRANDscore uzima u obzir dva aspekta odnosa potrošača prema brendu, bihevioralni i emocionalni. Bihevioralni aspekt govori o realizovanom odnosu potrošača prema brendu (iskustvo, kupovina, korišćenje...), dok emocionalni govori o kvalitetu i intenzitetu percepcije brenda u svesti potrošača (imidž, lojalnost…).
Tabela 1. Prikazano top 5 jestivih ulja prema BRANDscore-u na ciljnoj grupi svakodnevnih korisnika suncokretovih ulja; 1. talas 2020.
Tabela 2. Prikazano top 5 jestivih ulja prema BRANDscore-u na ciljnoj grupi heavy korisnika specijalnih ulja; 1. talas 2020.
Kada uzimamo u obzir sveobuhvatnu snagu brenda korisnika jestivih i specijalnih ulja, Dijamant suncokretovo ulje je prvo ulje, prema BRANDScore-u, u ciljnoj grupi svakodnevnih korisnika obe analizirane vrste ulja.
